Nature-based solutions (NBS) to podejście, które wykorzystuje naturalne procesy i ekosystemy do rozwiązywania problemów społecznych, środowiskowych i gospodarczych. W kontekście miast, wprowadzenie tych rozwiązań może przynieść korzyści takie jak poprawa jakości życia, redukcja emisji CO₂ czy lepsza adaptacja do zmian klimatycznych. Oto kilka propozycji zmian, które można wdrożyć w miastach:
1. Zielone dachy i ściany
- Pokrycie dachów i elewacji budynków roślinnością w celu izolacji termicznej, pochłaniania CO₂ oraz poprawy retencji wody deszczowej.
- Tworzenie „zielonych korytarzy” w postaci pionowych ogrodów na budynkach.
2. Parki i tereny zielone
- Zakładanie nowych parków miejskich i rewitalizacja istniejących.
- Tworzenie mikroparków (tzw. pocket parks) w gęsto zabudowanych obszarach.
- Wprowadzanie naturalnych placów zabaw wykonanych z drewna i roślinności.
3. Renaturyzacja rzek i zbiorników wodnych
- Przywracanie naturalnych biegów rzek, tworzenie meandrów i terenów zalewowych.
- Budowa stawów i mokradeł retencyjnych, które pomagają w zarządzaniu wodą deszczową.
- Tworzenie przestrzeni rekreacyjnych wokół zbiorników wodnych.
4. Ulice przyjazne dla pieszych i rowerzystów
- Sadzenie drzew wzdłuż ulic i ścieżek rowerowych w celu zapewnienia cienia i redukcji miejskiej wyspy ciepła.
- Wprowadzanie „zielonych ulic” z ograniczonym ruchem samochodowym i większym udziałem zieleni.
5. Ogrody deszczowe i permeabilne powierzchnie
- Budowa ogrodów deszczowych na obszarach zurbanizowanych w celu przechwytywania wody opadowej.
- Stosowanie nawierzchni przepuszczalnych (np. kostka ażurowa) na chodnikach i parkingach.
6. Urban forestry (miejskie lasy)
- Tworzenie małych lasów miejskich na terenach poprzemysłowych lub nieużytkach.
- Sadzenie gatunków drzew dostosowanych do lokalnych warunków klimatycznych i środowiskowych.
7. Rolnictwo miejskie
- Zakładanie ogrodów społecznych na dachach, działkach lub w parkach.
- Promowanie farm wertykalnych i szklarni miejskich, które wspierają lokalną produkcję żywności.
8. Naturalne systemy chłodzenia
- Stosowanie zbiorników wodnych, które obniżają temperaturę powietrza w upalne dni.
- Sadzenie roślinności o dużej zdolności do transpiracji.
9. Ochrona bioróżnorodności
- Tworzenie siedlisk dla ptaków, owadów (np. hoteli dla pszczół) oraz małych ssaków w przestrzeni miejskiej.
- Wprowadzanie łąk kwietnych zamiast tradycyjnych trawników.
10. Zrównoważone zarządzanie wodą
- Instalowanie systemów zbierania i wykorzystywania deszczówki w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej.
- Budowa systemów kanalizacji opartych na naturalnych rozwiązaniach, np. filtrów roślinnych.
Wdrażanie powyższych rozwiązań wymaga współpracy różnych sektorów, od administracji miejskiej, przez projektantów i urbanistów, po lokalne społeczności. Nature-based solutions nie tylko poprawiają estetykę miast, ale też zwiększają ich odporność na zmiany klimatyczne i podnoszą jakość życia mieszkańców.