MikroLasy – zielone gąbki na CO₂ 🌿

Kiedy myślimy o mikrolasach Miyawaki, w głowie mamy obraz gęsto rosnących drzew i krzewów, które szybko zmieniają przestrzeń w enklawy stosunkowo bezobsługowej i bioróżnorodnej zieleni. Ale jest jeszcze coś, o czym mówi się mniej… już samo przygotowanie gleby pod mikrolas „połyka”, wiąże, sekwestruje ogromne ilości CO₂.

W jednym z naszych projektów policzyliśmy, że do gleby trafiło około 18,5 t CO₂. To tyle, ile średnio emituje samochód osobowy przez ponad 100 tys. km jazdy 🚗.

Brutto i netto – co to znaczy?

• Brutto – cała ilość CO₂, którą wnosimy do gleby wraz z dużą ilością organicznych komponentów, niezbędnych w metodzie Miyawaki.
• Netto – to, co zostaje po roku, bo część materiału się rozkłada i wraca do atmosfery 🌬️.

Na starcie mamy ~18,5 t CO₂ (brutto). Po roku zostaje 5,4 t CO₂ (netto) – i to wciąż bardzo dużo 💨.

Dlaczego liczby są tak wysokie?

• Biomasa to ~50% węgla.
• 1 kg węgla = 3,67 kg CO₂.
• Masa materiałów (np. 1 m³ zrębki = 200–300 kg) daje imponujące liczby 📊.

Czy ten efekt nie znika?

Nie do końca. Część materii znika, ale sporo zostaje i buduje próchnicę. Dodatkowo, jeśli co roku dodamy np. 20–25 m³ liści (ok. 4–6 t), możemy zatrzymać w glebie kolejne 0,5–0,8 t CO₂ netto rocznie 🍂. To świetny przykład miejskiej gospodarki o obiegu zamkniętym (mGOZ) – zamiast traktować liście jak odpad, używamy ich jako zasobu, który poprawia glebę i klimat.

Kalkulator bilansu CO₂ Forest Maker – jak to liczymy? 🧮

W Forest Maker opracowaliśmy własny kalkulator bilansu CO₂ brutto–netto, który pozwala precyzyjnie wyliczyć wpływ mikrolasów na klimat 🌍. Narzędzie działa w oparciu o najnowsze publikacje naukowe i nasze doświadczenia, a jego celem jest pokazanie realnego efektu klimatycznego w pierwszym roku i w kolejnych latach.

Zliczamy ilość dwutlenku węgla wniesioną wraz ze wszystkimi lokalnymi materiałami organicznymi dodanymi do gleby. Każdy materiał ma przypisany wskaźnik zawartości węgla i potencjalnej sekwestracji, a my przeliczamy to na CO₂. Następnie uwzględniamy procesy rozkładu materii organicznej.

Nasz kalkulator uwzględnia różnice między glebami: lekkie (piaszczyste) słabiej zatrzymują węgiel, ciężkie (gliniaste) stabilizują więcej materii. Dzięki temu podajemy osobne wartości netto dla obu typów gleb.

Raport pokazuje, ile CO₂ zostało:

• wniesione do gleby (brutto),
• uwolnione w procesach rozkładu,
• zatrzymane w glebie na stałe (netto).

Dzięki temu każdy projekt mikrolasu można porównać, a liczby są gotowe do wykorzystania w raportach ESG i strategiach klimatycznych miast czy firm 🏙️.

Efekt klimatyczny mikroLasów Miyawaki 🌱

• Startowy efekt jest duży – wprowadzamy do gleby sporo węgla organicznego.
• Po roku część znika, ale kilka ton zostaje i zasila glebę w próchnicę.
• To dopiero początek – dalej drzewa i krzewy przejmują rolę pochłaniacza CO₂.

Nie tylko gleba

Badania Uniwersytetu Wageningen pokazują, że 250 m² mikrolasu co roku dodatkowo sekwestruje ok. 250 kg CO₂ samym wzrostem drzew i krzewów 🌳.

Dodajmy do tego badania holenderskich mikrolasów „Tiny Forests” opublikowane w National Geographic. „Mini lasy” w miastach nie tylko magazynują CO₂, ale też chłodzą przestrzeń, zwiększają odporność na suszę i dają dom setkom gatunków owadów i ptaków 🐞.

Dlaczego miasta powinny inwestować w mikrolasy? 🏘️

• Gleba – startowa i ciągła sekwestracja CO₂.
• Odporność – mikroklimat, retencja wody, cień w upały.
• Bioróżnorodność – naturalne siedliska dla roślin i zwierząt.
• GOZ – wykorzystanie lokalnego kompostu i liści zamiast torfu.
• ESG – liczby są policzalne i mogą zasilać raporty klimatyczne.

Wynik netto na poziomie ~5,8 t CO₂ w pierwszym roku to imponująca wartość 📈 – szczególnie przy powierzchni porównywalnej do kortu tenisowego.

Wzbogacanie gleby materią organiczną to realne narzędzie polityki klimatycznej miast. Kalkulator Forest Maker dostarcza wiarygodnych danych brutto–netto dla ESG i strategii firm i samorządów.

Dzięki użyciu lokalnych materiałów organicznych skracamy łańcuch dostaw 🚛 i unikamy transportu na duże odległości. Rezygnujemy z torfu – jego wydobycie to ogromne emisje CO₂ i degradacja torfowisk.

Coroczne dodawanie ściółek jeszcze zwiększa potencjał sekwestracji. Już 20–25 m³ jesiennych liści rocznie to dodatkowe 0,5–0,8 t CO₂ netto 🍁. To działanie zgodne z mGOZ: liście przestają być odpadem, stają się zasobem i wsparciem dla klimatu i gleby.

Źródła

• IPCC (2006, 2019): “Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories”.
• WUR (Holandia): współczynniki humifikacji (EOM).
• Kätterer, T., et al. (2011): Soil Biology and Biochemistry.
• Gendek, A., et al. (2018): Drewno.
• COFORD (2004): Forest Energy Resources and Utilisation.
• Ryals, R., Silver, W. (2013): Ecological Applications.
• IUNG, Puławy; IOŚ, Warszawa; SGGW – publikacje dot. roli gleb w bilansie węgla.